Μετά από προτροπή του Mano a Mano (ευχαριστώ!), διάβασα το κείμενο του Τσεζάρε Μπεκάρια σε σχέση με τη θανατική ποινή. Είχα σκοπό να το μεταφράσω, αλλά πιστεύω ότι δε θα κατάφερνα να αποδώσω πιστά το πνεύμα των λεγόμενων του. Ωστόσο, διάλεξα κάποιες φράσεις που μου έκαναν εντύπωση, και έτσι, αποφάσισα να τις παραθέσω εδώ.
"Είναι η θανατική ποινή αληθινά δίκαιη ή χρήσιμη σε ένα κράτος με καλή διακυβέρνηση; Τι δικαίωμα, ρωτάω, έχουν οι άνθρωποι να κόβουν το λαιμό των συνανθρώπων τους; Αλλά η θανατική ποινή δεν εξουσιοδοτείται από κανένα δικαίωμα, γιατί έχω αποδείξει ότι δεν υπάρχει τέτοιο δικαίωμα. Είναι λοιπόν πόλεμος ενός ολόκληρου έθνους ενάντια σε έναν πολίτη την καταστροφή του οποίου θεωρούν αναγκαία ή χρήσιμη για το γενικό καλό. Σε μια κατάσταση γαλήνης, δεν υπάρχει καμία ανάγκη να αφαιρέσουμε τη ζωή ενός υποκειμένου. Ο θάνατος ενός εγκληματία είναι ένα τρομερό, αλλά προσωρινό θέμα, συνεπώς είναι μια λιγότερο αποτελεσματική μέθοδος αποτροπής (άλλων ανθρώπων από εγκληματικές πράξεις) απ' ότι το συνεχές παράδειγμα ενός ανθρώπου αποστερημένου από την ελευθερία του, καταδικασμένου να διορθώσει μέσα από τη δουλεία του, το κακό που έκανε στην κοινωνία. Αν κάνω ένα τέτοιο έγκλημα, λέει ο θεατής στον εαυτό του, θα υποβιβαστώ σε αυτή τη μίζερη κατάσταση σε ολόκληρη τη ζωή μου. (Είναι) μια πολύ πιο ισχυρή αποτροπή από το φόβο του θανάτου τον οποίο οι άνθρωποι κρατούν πάντα σε μια απόμακρη αφάνεια. Οι βίαιες εντυπώσεις μας εκπλήσσουν, αλλά η επίδρασή τους είναι στιγμιαία. Μια ποινή, για να είμαστε δίκαιοι, πρέπει να έχει τόσο βαθμό αυστηρότητας ώστε να αποτρέπει επαρκώς τους άλλους. Υπάρχουν πολλοί που αντικρίζουν το θάνατο με αφοβία και σθεναρότητα, κάποιοι μέσα από τον φανατισμό, και κάποιοι μέσα από τη ματαιοδοξία, που μας ακολουθεί ακόμα και μέχρι τον τάφο. Άλλοι (τον βλέπουν ως) μια απεγνωσμένη λύση, είτε για να γλιτώσουν από τη μιζέρια τους, ή για να σταματήσουν να υπάρχουν. Αλλά ο φανατισμός και η ματαιοδοξία εγκαταλείπουν τον εγκληματία στην σκλαβιά, στις αλυσίδες και την πεδούκλα, σε ένα σιδερένιο κλουβί, και η απόγνωση είναι μάλλον η αρχή παρά το τέλος της μιζέριας τους. Σε όλα τα κράτη όπου επιβάλλεται η θανατική ποινή, κάθε τέλεσή της προϋποθέτει ότι τελέστηκε ένα νέο έγκλημα, ενώ στην αέναη φυλάκιση, κάθε εγκληματίας συνιστά ένα συχνό και διαρκές παράδειγμα, και αν είναι αναγκαίο να γίνονται οι άνθρωποι μάρτυρες της δύναμης των νόμων, οι εγκληματίες πρέπει να θανατώνονται: αλλά αυτό προϋποθέτει μια συχνότητα εγκλημάτων, και εφεξής, αυτή η ποινή θα χάσει την αποτελεσματικότητά της, έτσι ώστε να είναι χρήσιμη και άχρηστη ταυτόχρονα. Η ιστορία των ανθρώπων είναι μια τεράστια θάλασσα από λάθη, όπου λίγες αόριστες αλήθειες μπορούν να βρεθούν εδώ και εκεί."
Νομίζω πως ό,τι και αν προσθέσω, θα είναι μηδαμινό σε σχέση με αυτές τις θέσεις.
"Είναι η θανατική ποινή αληθινά δίκαιη ή χρήσιμη σε ένα κράτος με καλή διακυβέρνηση; Τι δικαίωμα, ρωτάω, έχουν οι άνθρωποι να κόβουν το λαιμό των συνανθρώπων τους; Αλλά η θανατική ποινή δεν εξουσιοδοτείται από κανένα δικαίωμα, γιατί έχω αποδείξει ότι δεν υπάρχει τέτοιο δικαίωμα. Είναι λοιπόν πόλεμος ενός ολόκληρου έθνους ενάντια σε έναν πολίτη την καταστροφή του οποίου θεωρούν αναγκαία ή χρήσιμη για το γενικό καλό. Σε μια κατάσταση γαλήνης, δεν υπάρχει καμία ανάγκη να αφαιρέσουμε τη ζωή ενός υποκειμένου. Ο θάνατος ενός εγκληματία είναι ένα τρομερό, αλλά προσωρινό θέμα, συνεπώς είναι μια λιγότερο αποτελεσματική μέθοδος αποτροπής (άλλων ανθρώπων από εγκληματικές πράξεις) απ' ότι το συνεχές παράδειγμα ενός ανθρώπου αποστερημένου από την ελευθερία του, καταδικασμένου να διορθώσει μέσα από τη δουλεία του, το κακό που έκανε στην κοινωνία. Αν κάνω ένα τέτοιο έγκλημα, λέει ο θεατής στον εαυτό του, θα υποβιβαστώ σε αυτή τη μίζερη κατάσταση σε ολόκληρη τη ζωή μου. (Είναι) μια πολύ πιο ισχυρή αποτροπή από το φόβο του θανάτου τον οποίο οι άνθρωποι κρατούν πάντα σε μια απόμακρη αφάνεια. Οι βίαιες εντυπώσεις μας εκπλήσσουν, αλλά η επίδρασή τους είναι στιγμιαία. Μια ποινή, για να είμαστε δίκαιοι, πρέπει να έχει τόσο βαθμό αυστηρότητας ώστε να αποτρέπει επαρκώς τους άλλους. Υπάρχουν πολλοί που αντικρίζουν το θάνατο με αφοβία και σθεναρότητα, κάποιοι μέσα από τον φανατισμό, και κάποιοι μέσα από τη ματαιοδοξία, που μας ακολουθεί ακόμα και μέχρι τον τάφο. Άλλοι (τον βλέπουν ως) μια απεγνωσμένη λύση, είτε για να γλιτώσουν από τη μιζέρια τους, ή για να σταματήσουν να υπάρχουν. Αλλά ο φανατισμός και η ματαιοδοξία εγκαταλείπουν τον εγκληματία στην σκλαβιά, στις αλυσίδες και την πεδούκλα, σε ένα σιδερένιο κλουβί, και η απόγνωση είναι μάλλον η αρχή παρά το τέλος της μιζέριας τους. Σε όλα τα κράτη όπου επιβάλλεται η θανατική ποινή, κάθε τέλεσή της προϋποθέτει ότι τελέστηκε ένα νέο έγκλημα, ενώ στην αέναη φυλάκιση, κάθε εγκληματίας συνιστά ένα συχνό και διαρκές παράδειγμα, και αν είναι αναγκαίο να γίνονται οι άνθρωποι μάρτυρες της δύναμης των νόμων, οι εγκληματίες πρέπει να θανατώνονται: αλλά αυτό προϋποθέτει μια συχνότητα εγκλημάτων, και εφεξής, αυτή η ποινή θα χάσει την αποτελεσματικότητά της, έτσι ώστε να είναι χρήσιμη και άχρηστη ταυτόχρονα. Η ιστορία των ανθρώπων είναι μια τεράστια θάλασσα από λάθη, όπου λίγες αόριστες αλήθειες μπορούν να βρεθούν εδώ και εκεί."
Νομίζω πως ό,τι και αν προσθέσω, θα είναι μηδαμινό σε σχέση με αυτές τις θέσεις.
Πηγή: On crime and punishments (κεφ. 28)
2 σχόλια:
Συμφωνώ 100%!Πραγματικά,δεν θα μπορούσαν να λεχθούν πιο σωστά τα πράγματα σχετικά με τη θανατική ποινή.
Daizy: Μόνο ένας φιλόσοφος θα μπορούσε να διατυπώσει έτσι αυτές τις θέσεις!
Πιο πολύ μου έκανε εντύπωση αυτό που είπε σε σχέση με την πρόσκαιρη εντύπωση της θανατικής ποινής, σε σχέση με τη διαρκή μιζέρια του κρατούμενου. Σίγουρα, σήμερα ούτε το ένα, ούτε το άλλο είναι (τόσο) δημόσιο όσο στην εποχή του Μπεκάρια, αλλά πιστεύω ότι είναι ένα σωστό επιχείρημα.
Δημοσίευση σχολίου